Wanneer je wel eens op Castlefest geweest bent, kan het je haast niet ontgaan zijn; de Wicker. De grote gedaante, gebouwd van gevlochten wilgentakken is te vinden op de Castle Grounds naast Forest Stage. Op vrijdag en zaterdag overdag kun je er voor kiezen om een offer te plaatsen bij de Wicker. Op zaterdagavond gaat tijdens het Wicker Ritueel het figuur in vlammen op.
Het ritueel van de Wickerman is een paganistisch gebruik ter viering van de eerste oogst en om de Keltische Zonnegod Lugh te eren. Deze heidense feestdag wordt ook wel Lughnasadh genoemd.
Hoe ziet een Wicker er uit?
Bij Castlefest is de Wicker niet altijd een man. Iedere gedaante die het aanneemt draagt een eigen betekenis en thema. We kunnen vooraf niet vertellen hoe de Wicker er de volgende keer uit zal zien, dat is aan de ontwerper, Jeroen Overwijn.
Maar ook Jeroen kiest niet zelf. Hij laat zich leiden door de energie van het aankomende jaar. Via dromen, symbolen en sjamanistisch werk krijgt hij gevoel voor het nieuwe thema. De beelden die hij voor zich ziet worden steeds duidelijker. Dit vangt hij in een moodboard.
Vervolgens laat hij het even rusten voordat hij de stap zet om het thema en het gevoel te vertalen in een beeld. Om er zeker van te zijn dat de beeltenis juist is, geeft hij aan dat hij het beeld vier keer op zijn pad wil tegen komen:
“Dit heeft tot nu toe alle jaren dat ik dit mag doen voor zulke verrassende momenten gezorgd, die me verwonderd hebben en waar ik erg dankbaar voor ben.” - Jeroen, 2021
Een offer brengen
Het is ieder jaar mogelijk om een geschenk of offer te brengen aan de Wicker. Hiervoor kun je allerlei voorwerpen kiezen, zolang ze van brandbaar materiaal zijn.
Je kunt er voor kiezen om met een offer een periode symbolisch af te sluiten, of juist het te laten tekenen van een nieuw begin. Naast dat de Wicker een eigen thema heeft, is deze natuurlijk voor iedereen persoonlijk en kan een extra betekenis hebben.
Hoe het begon
Begin 2007 heeft Castlefest twee edities achter de rug. Castlefest wordt in die tijd samen met Steve en Jennifer van de Paganfolk band Omnia georganiseerd. Steveheeft al sinds 1997 Wicker kunstwerken gebouwd die in samenzijn met anderen werden verbrand. Na het idee bij andere festivals met weinig succes te hebben voorgesteld, brengt hij het in een brainstormsessie voor Castlefest ter sprake. Zijn passie over deze oud Keltische kunstwerken, die je met brandbare giften vult als offer voor de goden, godinnen en natuurgeesten voelt als een perfecte match met Castlefest en zo geschiedde: de allereerste Wicker wordt in 2007 ontstoken.
De eerste drie Wicker Rituelen zijn ontworpen door Steve en tijdens de festival opbouw gebouwd door een klein team van vrijwilligers. Deze vrijwilligers zorgen onder leiding van Tjerk van der Stap, indertijd in samenwerking met Steve en Jennifer, dat elk design tot een echt kunstwerk wordt gerealiseerd. In de beginjaren is de muzikale begeleiding tijdens het Ritueel van Omnia, waarbij het nummer Auta Luonto te horen is.
Auta luonto,anna voima, tee vereni vahvemmaksi
Help me nature, give me power
Make my blood run strong and stronger
Vanaf 2010 wordt het design stokje van Steve overgedragen aan Martin Jansen, de ontwerper achter andere bekende Castlefest beeltenissen, zoals Twoia en Lugh. In de tussentijd is het Wicker Ritueel uitgegroeid tot een belangrijk moment voor heel veel mensen. Er wordt besloten dat het Ritueel voor en door iedereen moet zijn, en niet meer verbonden aan één specifieke band. Vanaf 2012 verandert daardoor de muzikale begeleiding. Er wordt door Fieke van den Hurk een uniek eigen muziekstuk ontwikkeld, speciaal voor het Wicker Ritueel: een muzikale verandering die het ritueel haar eigen karakter heeft gegeven.
Dit muziekstuk is terug te vinden op onze Castlefest 2015 CD.
Het ritueel blijft iets dat in ontwikkeling is en zal blijven. Het muziekstuk is inmiddels aangepast, uitgebreid en in corona tijd zelfs weer versimpeld. Zo deinen we mee op de prachtige energie die het Wicker Ritueel met zich meebrengt en voelen we elke keer waar dit ons brengt. Een leerzaam en avontuurlijk proces, waar we hopelijk nog jaren op kunnen varen, bouwen en vieren. Met jullie!
In december 2021 hebben we ter ere van 15 jaar Wicker Rituelen op Castlefest een speciaal boek uitgegeven. Dit boek is Nederlandstalig, bevat afbeeldingen van alle Wickers tot aan 2021 en diepte interviews met de mensen die betrokken zijn bij het ritueel.
Zolang de voorraad strekt is hij hier te verkrijgen via onze webshop op!
Met dank aan Coen Halmans voor de header foto en Hans Glaudemans voor de foto van het Wicker-team.
