In de rubriek Vana Grimoire delen we tips en achtergrondinformatie over onder andere de heidense jaarfeesten, recepten, mythologieën, geschiedenis en andere wetenswaardigheden over onderwerpen die samenhangen met onze evenementen. In deze blog bespreken we het jaarfeest Litha.
Eind juni vieren we het Midzomerfeest: Litha, het vierde feest in de cyclus van de Keltische kalender. Tijdens Litha vieren we de kracht van de natuur en haar vruchtbaarheid. Het is de langste dag en voor de Kelten tekende deze dag het hoogtepunt van de zomer.
Volgens de Juliaanse kalender viel het midzomerfeest vroeger op 24 juni, tegelijk met de langste dag. Toen later de Gregoriaanse kalender met haar schrikkeljaren werd aangenomen bleef men de datum van 24 juni nog een tijd aanhouden. De langste dag valt nu rond 21 juni. Toch varieert de dag waarop men het viert, een deel van de mensen blijft trouw aan de oude datum van 24 juni, terwijl anderen kiezen voor de datum die overeen komt met de astronomische kalender, 21 juni.
De Keltische kalender
We zijn op de helft van het jaar, zowel in de gebruikelijke kalender als in die van de Kelten. Deze Keltische kalender wordt altijd afgebeeld in de vorm van een cirkel om de eeuwigdurende cyclus van de natuur te verbeelden. Geboorte, groei, aftakeling, dood en wedergeboorte. De cyclus begint bij Yule, de tijd van berusting en reflectie die tussen twee periodes plaatsvindt. Daarna begint de wedergeboorte bij Imbolc, de ontluiking van de natuur. Met Ostara en Beltane volgen we de groei van jong wezen tot die fase van onoverwinnelijke jeugdige kracht.
Door die tweedeling in de cyclus tussen uitbundigheid en bezinning deelden de Kelten het jaar enkel op in de seizoenen zomer en winter. Hoewel voor ons de zomer nu pas echt begint, qua weer en temperatuur, zagen de Kelten Litha als hoogtepunt van de zomer. Vanaf nu worden de dagen weer korter.
De veranderingen in de natuur werden teruggeleid naar de goden Koning Hulst en Koning Eik. Tijdens de zonnewendes wisselden deze broers van plaats op de troon en regeerden elk op eigen wijze. Hun hele verhaal lees je in de Vana Grimoire over de broers op de website van de Castlefest Winter Editie.
We danken de zon
Litha is het laatste jaarfeest dit jaar wat in het teken staat van de groei in de natuur, vruchtbaarheid en voorspoed. De natuur bereikt haar hoogtepunt. Hierna zal Lughnasadh in augustus als eerste oogstfeest ons stil laten staan bij het ontvangen, terugkijken op een voorspoedig seizoen en bezinning om ons klaar maken voor kortere dagen.
Om de zon te eren bleef men wakker om de zonsopgang te zien en de zon te verwelkomen op haar langste dag. Ook werden er de hele midzomernacht lang vuren gestookt om haar volheid te eren. Het vuur werd gezien als een weerspiegeling van de zon.
Hoe vierden we Litha 2021?
Tijdens 2021 stonden we extra stil bij Litha. Vanuit jullie was er de wens gekomen om vaker samen te kunnen vieren. Hier zijn we mee gestart tijdens Ostara 2021 en we hebben dit opnieuw gedaan tijdens Litha op 20 juni 2021. Zien we jullie daar?
Meer informatie over Castlefest Live vind je hier.
Ervaar de kracht van de natuur
Heb je nog niet veel ervaring met het maken van een altaar, maar wil je het wel proberen? Dan is Litha een mooi feest om daarmee te beginnen. Gebruik bijvoorbeeld de tips van Lunadea uit de blog over het maken van een Lente-altaar.
Wat doet jou denken aan Midzomer? Zet bloemen neer, of een mooi schedeltje van een dier. Laat de zon terugkomen door een kaarsje aan te steken en maak hem wat persoonlijker met een foto van jouw favoriete zomerherinnering. Je kunt tijdens, maar ook voor of na Midzomer mediteren bij dit altaar. Het is jouw altaar, doe wat bij je past!
Als je het liever wat simpeler wilt houden kun je ook de kracht van de natuur ervaren zonder altaar. Zoek een lekker plekje in de natuur, bij voorkeur in de zon. Focus je op je omgeving. Hoor je hoe de vogels fluiten, en hoe de krekels en kikkers roepen? Zie je het licht door de blaadjes vallen? Voel je hoe sterk de zon is? Hoor je het geruis van bomen in de wind? De natuur is is op zijn krachtigst, het is een prachtig moment om even stil te staan bij je omgeving. Misschien kun je zelfs even stilstaan bij je eigen innerlijke groei. De kracht van Litha zit namelijk niet alleen in de natuur, maar ook in jezelf.
Er zijn acht Keltische jaarfeesten. In onze Vana Grimoire lichten we ze graag toe. Lees zo ook onze blogs over Yule, Imbolc, Ostara en Beltane.
Geschreven door Lieke Jansen & Lena Gijsbrechts
